Remedie tegen schaarste op de arbeidsmarkt in de zorg: meer mens zijn

Remedie tegen schaarste op de arbeidsmarkt in de zorg: meer mens zijn

25 februari 2019

Elke dag wordt duidelijker dat de arbeidsmarkt oververhit geraakt. Er is steeds meer vraag dan aanbod en de lijst van knelpuntberoepen neemt toe. Voor alle werkgevers, ook voor ons ziekenhuis, vormt het vinden van geschikt personeel een grote uitdaging. Ik vermoed dat een aantal, vooral oudere, HR-verantwoordelijken met heimwee zullen terugdenken aan de jaren 70 en 80 toen er, ā€˜dankzijā€™ een aantal crisissen en het feit dat de babyboomers op de markt kwamen, meer werkzoekenden waren dan jobs.

Zelf heb ik echter geen heimwee naar die tijd, want voor de werkzoekenden zelf was dat natuurlijk geen pretje. Ik was toen zelf actief in werving en selectie en het was niet ongewoon dat ik tot vijftig kandidaten zag voor Ć©Ć©n functie. Als gevolg daarvan moest ik heel wat gemotiveerde sollicitanten meedelen dat zij niet weerhouden waren (telefonisch, want mail bestond niet). Vaak waren het mensen die al maanden aan het solliciteren waren en de zoveelste afwijzing moeilijk konden verwerken. Het was niet ongewoon dat de persoon die ik aan de lijn had, begon te wenen als ik zei dat we een andere kandidaat hadden weerhouden.

Daarom juich ik toe dat de tijden zijn veranderd en vele sollicitanten snel aan een job geraken. Werk hebben zorgt er immers niet alleen voor dat men een inkomen verwerft, maar het is een belangrijke factor in het verhogen van het welbevinden en het zelfwaardegevoel.

Zorgverleners die zorg overstijgen

Dat neemt niet weg dat het tekort aan zorgmedewerkers voor ons Belgisch zorgsysteem een probleem is dat echt wel zeer ernstig dreigt te worden. Er begint ook in de zorg stilaan sprake te zijn van een echte ā€˜war for talentā€™ en die zal er de komende jaren niet kleiner op worden omdat de zorgvraag stijgt.

Het tekort leidt ook tot verhoogde werkdruk op zorgverleners die vandaag al actief zijn. Soms moeten ze hetzelfde werk doen met minder mensen. We moeten dus niet verbaasd zijn over het hoge aantal burn-outs in de zorg. Het is nochtans belangrijk dat je je zelf ook goed voelt als je zorg moet dragen voor anderen. Tegelijk is voldoende zorgverleners in een zorgorganisatie essentieel voor de kwaliteit van de patiƫntenzorg. De relatie tussen het aantal verpleegkundigen aan het bed van de patiƫnt en de mortaliteit is wetenschappelijk aangetoond: minder verpleegkundigen, meer overlijdens. De onderfinanciering van de zorgorganisaties versterkt dat probleem nog.

Hoedje af!

Ondertussen evolueert ook het profiel van de zorgverleners die nodig zijn. Artsen kunnen zich niet meer beperken tot louter bio-medische expertise en skills. Vaak moeten ze tegelijk ook managers zijn die budgetten mee beheren, zowel die van de zorgorganisatie als van het zorgsysteem in het algemeen. Verpleegkundigen moeten meer flexibiliteit hebben dan voorheen in een zorg die doorlopend en sneller verandert dan vroeger. Ook zij moeten de zorg zelf overstijgen onder meer door het toepassen van en meedenken over efficiĆ«nte(re) processen en procedures binnen hun taak, dienst en vak. De zorg op zich volstaat dus niet meer, ook al blijft ze de essentie. Elke dag weer stel ik vast hoe zeer zorgverleners intrinsiek positief gemotiveerd zijn en ik doe daar mijn hoedje voor af. Die zorgverleners moeten dan weer geruggesteund worden door ondersteunende diensten zoals ICT, facility management en biotechniek. Alle diensten moeten als Ć©Ć©n geĆÆntegreerd geheel samenwerken.

Een warme werkgever zijn

En bij dit alles moeten we altijd en overal ƩƩn ding centraal blijven stellen: de best mogelijke zorg aan de patiƫnt.

Het zijn uitdagingen waar ook het UZ Brussel een antwoord tracht op te geven. We doen dit via veel zelfreflectie, de doorlopende modernisering van onze gebouwen en systemen en heel veel luisteren, naar patiĆ«nten en medewerkers. Het is geen toeval dat onze CEO Marc Noppen in zijn blog rond Zorg aan Zet van Zorgnet-Icuro ā€˜luisteren naar elkaarā€™ centraal stelt. Hij schrijft: ā€œMeer dan ooit ben ik ervan overtuigd dat luisteren naar elkaar en open en gelijkwaardig spreken met elkaar de sterkte is van een organisatie. En ook van een samenlevingā€. Ook aan de VUB wordt rond het thema ā€˜luisteren naar en spreken met elkaarā€™ gewerkt. Zo mocht ik enkele dagen geleden deelnemen aan een brainstorm rond het thema ā€˜Compassionate Universityā€™. Centraal staat hier: hoe kan de universiteit zorgen dat medewerkers ook in moeilijke momenten (ziekte, verlies, rouw, ā€¦) ondersteund worden. Misschien is dit Ć©Ć©n van de sleutels om de ā€˜war on talentā€™ te winnen. Een ā€˜warme werkgeverā€™ en dus meer mens zijn.

Op de nieuwe rekruteringssite www.UZBrusselwerkt.be kan je zien hoe we dat trachten te doen.

Elk blogbericht op ā€˜UZ Brussel blogtā€™ weerspiegelt enkel de mening van de respectievelijke auteur.

Jan Van Raes Jan Van Raes
Jan Van Raes
HR-directeur
Jan Van Raes is sinds 2015 HR-directeur van het UZ Brussel en deed daarvoor een ruime ervaring in HR op dankzij directiefuncties bij HR-dienstverleners en ziekenhuizen. In 2008 doctoreerde hij op het thema 'Beleving van medewerkers bij fusies en overnames'.

Respect zit verweven in het DNA van het UZ Brussel. Daarom staat respect ook centraal bij het reageren op nieuws- of blogberichten. We kennen graag uw graag mening en staan open voor suggesties of vragen, maar vragen wel om een aantal simpele regels in acht te nemen. Alleen reacties die de regels respecteren, worden goedgekeurd en gepubliceerd.